Waardegedreven zorg vanuit de leverancier De toekomst van de zorg in de regio en daar ook voor betaald worden

Waardegedreven zorg vanuit de leverancier

Trends als Juiste Zorg op de Juiste Plek, bijbehorende regionalisering van zorg en focus op preventie zijn niet meer weg te denken. Doel hiervan: maximaliseren van waarde voor patiënten en de beste uitkomsten realiseren tegen de laagste kosten. De patiënt centraal! Voor de farmaceutische industrie en medical devices zijn de gevolgen groot wanneer dit betekent dat de zorg in het ziekenhuis wordt afgebouwd. Het roept vele vragen op. Hoe ontwikkelt onze markt zich? Wat is onze positie in die nieuwe markt? Welk verdienmodel past bij regionale zorg?’.

Wat verstaan we onder regionalisering van zorg?

In Nederland vinden steeds meer samenwerkingen plaats binnen regio’s om patiëntenzorg over de muren van de eigen organisatie en over de schotten van de eigen financieringsstroom te organiseren. Doel hiervan is de zorg voor de patiënt meer in de thuissituatie of vanuit de eerstelijn te organiseren, omdat de (ervaren) kwaliteit van zorg en het patiëntenwelzijn hierdoor toenemen. Deze ontwikkeling in samenwerkingen wordt gevoed door de toename van het gebruik van e-health, de inzet op preventie en bewegingen zoals Juiste Zorg op de Juiste Plek. De trend die wij hierin herkennen is dat partijen van diverse zorgvormen toenadering tot elkaar zoeken binnen geografische regio’s. Vandaar de term regionalisering.

Uitdagingen als gevolg van regionalisering

Traditioneel wordt de waarde van zorg (en daarmee de productprijs) vanuit het perspectief van leveranciers ontleend aan de waarde die binnen de muren van het ziekenhuis wordt gegenereerd. Een patiënt geneest (sneller), heeft minder pijn- en/of andere klachten of verblijft minder lang in het ziekenhuis. De kosten én baten vallen hierdoor expliciet op het bordje van dezelfde zorgaanbieder. Door de regionalisering van zorg, en daarmee de kans om meer zorg buiten het ziekenhuis te organiseren, is het minder expliciet waar de kosten en met name de baten belanden. Meer inzetten op preventieve medicatie met minder ziekenhuisopnamen als gevolg, is namelijk gemoeid met kosten die in Nederland uit geheel verschillende potjes komen. Mede door de verstreken tijd is het hierdoor lastig de productprijs op te lijnen met de gemaakte- en bespaarde kosten. Met andere woorden, het traditionele verdienmodel volstaat niet meer.

De zoektocht naar nieuwe verdienmodellen

De zorg in Nederland wordt in beginsel gefinancierd op basis van prijs (P) maal volume (Q). In de literatuur staat dit bekend als fee-for-service. Zoals de vorige alinea illustreert, volstaat het ontlenen van waarde niet in dit model indien kosten en baten niet op dezelfde plek landen. In plaats van fee-for-service zou financiering van zorg daarom beter op basis van de behaalde uitkomsten moeten worden gestoeld (ook wel outcome-based of value-based payments genoemd). Een belangrijke randvoorwaarde hierin is dat men uitkomsten monitort, zodat de waarde kan worden geëxpliciteerd. In het licht van regionale zorg kun je de invulling van waardegedreven zorg koppelen aan een integraal zorgpad, waarbij bijvoorbeeld de huisartsenzorg wordt geïntensiveerd en je zo ziekenhuisopnames kunt voorkomen. Aan de hand van de gemonitorde uitkomsten kan vervolgens worden bepaald of bijvoorbeeld een interventie in de eerstelijn daadwerkelijk een reductie in ligdagen of stijging van patiënttevredenheid teweeg heeft gebracht. Deze opzet is veelal de basis van zogenoemde shared savings contracten, die als doel hebben de totale zorgkosten in de keten te reduceren.

De rol van de farmaceutische industrie en medical devices

Voor leveranciers voorzien wij een belangrijke rol in het innoveren van zorgpaden. Geneesmiddelen en medische hulpmiddelen hebben bij een groot aantal ziektebeelden immers een belangrijke rol in de behandeling van de patiënt, variërend van screening tot genezing. Hierin is het mogelijk de waarde die wordt toegevoegd te expliciteren. Aangevuld met een integrale business case wordt hiermee de blauwdruk voor het nieuwe verdienmodel gemaakt. Naast een innovatief, integraal zorgpad is het ook zaak stakeholders bij elkaar te brengen. Er is uiteindelijk draagvlak onder de zorgaanbieders én financier(s) nodig om de waardegedreven zorg ook echt in de praktijk te brengen. In een gezamenlijke zoektocht kan vervolgens worden uitgezocht welke bestaande financieringsmiddelen of nieuwe contractafspraken voor alle partijen het beste passen bij dit nieuwe zorgpad.

Meer weten?

Meer weten over waardegedreven zorg? Of graag een keer sparren hoe dit voor een van jullie producten vormgegeven kan worden? Neem dan contact op met Frens Verstijnen.