Patiëntparticipatie en e-health: hoe versterken zij elkaar?
De rol en positie van de patiënt in het zorgproces zal de komende jaren blijven veranderen. Waar eerder besloten werd voor de patiënt, wordt nu de transitie gemaakt naar gedeelde besluitvorming met de patiënt. Tegelijkertijd zien we de toepassing van e-health binnen zorginstellingen toenemen. Kunnen deze ontwikkelingen elkaar versterken? In dit artikel delen we onze bevindingen.
Welke digitale middelen bevorderen patiëntparticipatie?
Digitale zorg, ook wel e-health genoemd, biedt veel voordelen voor de patiënt. Het rustig en in een vertrouwde thuisomgeving kunnen nalezen van wat er tijdens een consult besproken is bijvoorbeeld. Hierdoor is de patiënt nog beter in staat om te participeren in het eigen zorgproces. Daarnaast biedt e-health ook de mogelijkheid om zorg te verlenen aan patiënten voor wie de reis naar het ziekenhuis te zwaar is. Dit maakt dat er tal van mogelijkheden zijn om e-health toe te passen in het behandeltraject van de patiënt. Voorbeelden zijn tele-monitoring (Philips VitalHealth), tele-revalidatie (PhysiTrack) en tele-begeleiding (MindDistrict).
Belangrijk in dit proces is dat de patiënt kan meebeslissen over de mate waarin e-health wordt toegepast. Het gebruik van toepassingen voor digitale zorg is namelijk nog lang niet voor iedere patiënt even vanzelfsprekend. Om patiënten kennis te laten maken met de mogelijkheden en te laten wennen, is het aan te raden een uitprobeerdienst in te richten. Lees hier meer over de uitleendienst die Q-Consult Zorg heeft opgezet voor kwetsbare burgers in de gemeente Dalfsen.
Hoe kan ervaringskennis van patiënten benut worden in de implementatie van e-health?
Digitale zorg wordt alleen goed gebruikt als patiënten deze nuttig, gebruikersvriendelijk en veilig vinden. Om er voor te zorgen dat de implementatie van digitale toepassingen slaagt, is het cruciaal om patiënten bij alle fases van de ontwikkeling en invoering van e-health te betrekken. Door het benutten van de ervaringsdeskundigheid van patiënten krijgt e-health daadwerkelijk meerwaarde en wordt het praktisch bruikbaar.
Hoe betrek je patiënten in de digitale spreekkamer?
Tijdens de controlled lockdown staan zorgorganisaties voor de keuze om de dialoog, die normaal in de spreekkamer zou plaatsvinden, op digitale wijze voort te zetten, middels het e-consult. Dit kan telefonisch of via video in bijvoorbeeld het elektronisch patiëntendossier (beide meestal 1-op-1). Een ander voorbeeld van een specifieke toepassing is de app ‘Beter Dichtbij’. De patiënt appt direct met de arts of andere zorgverlener als hij of zij een vraagt heeft. Ook zijn er speciale apps waar meer zorgverleners in kunnen (voor bijvoorbeeld MDO’s). Welk instrument gebruikt wordt, hangt af van de digivaardigheid van de patiënt én de arts.
Een digitale toepassing die het samen beslissen in de online spreekkamer versimpelt, versnelt en verbetert zijn online keuzehulpen. Doordat de patiënt deze vooraf invult, heeft de patiënt al kennis over de verschillende opties voor de start van het consult. Tijdens het consult kan de patiënt gericht vragen stellen aan de arts, zodat vervolgens versneld een gezamenlijk besluit genomen kan worden. Juist nu tijdens én na de corona-crisis kan het gebruik van keuzehulpen bij de huisarts en in het ziekenhuis, helpen bij het identificeren en prioriteren van de nodige en onnodige zorg.
Keuzehulpen
Een keuzehulp is een online hulpmiddel, waarmee arts en patiënt inzicht krijgen in de persoonlijke situatie en voorkeuren van de patiënt. De patiënt ontvangt begrijpelijke en relevante informatie over de diagnose en de mogelijke behandelingen. Ook de voor- en nadelen van de behandelopties komen aan bod. Vervolgens krijgt de patiënt vragen voorgelegd, waarmee hij inzicht krijgt in zijn voorkeuren. Na het invullen is de patiënt goed geïnformeerd en weet hij beter wat hij wil. Hierdoor kunnen arts en patiënt diepgaand en op maat toegesneden met elkaar in gesprek en samen beslissen over de best passende behandeling.
PATIENT+ ontwikkelt keuzehulpen voor de meest voorkomende diagnoses, zoals nierstenen, knieslijtage en borstkanker. Inmiddels zijn er al meer dan 80 keuzehulpen ontwikkeld. In opdracht van het ZiNL en het ministerie van VWS werken Q-Consult Zorg en PATIENT+ samen met een consortium aan zorgorganisaties en wetenschappelijke verenigingen om Samen Beslissen transmuraal toe te passen. Wij zijn hierin verantwoordelijk voor het opleiden van de medisch specialisten en huisartsen, het uitvoeren van de effectmeting en het projectmanagement. Lees hier meer over het traject.
Meer weten over patiëntparticipatie of e-health? Neem dan contact op met onderstaande adviseurs.
