Netwerkversterking legt wijknetwerk Rijsenhout tijdens COVID-19 geen windeieren
In verschillende media hebben bestuurders uit de zorgwereld benadrukt dat COVID-19 duidelijk maakt dat regionale samenwerking tussen zorgaanbieders uit verschillende disciplines noodzakelijk is. Zowel nu als in de situatie die we het ‘nieuwe normaal’ noemen. Rijsenhout, gelegen onder Schiphol, zag in 2019 al het belang van samenwerking: “Alleen samen kunnen we onze kwetsbare ouderen echt helpen”. Met ondersteuning van Q-Consult Zorg en financiering van ZonMw hebben ze in korte tijd intensief samengewerkt om hun wijknetwerk in een aantal stappen te professionaliseren en nu brengen ze dit verder in de praktijk. Jacobine van der Dussen (huisarts in het wijknetwerk), Jacqueline Keijser (Coördinator Ouderenzorg bij Zorggroep Haarlemmermeer) en Lonneke van Rijn (POH Ouderen) nemen je mee in hun ervaringen.
Rijsenhout ligt aan de rand van de Haarlemmermeer en is een dorp met een sterk hart. Eenzaamheid is een belangrijk vraagstuk, vergrijzing neemt toe en veel jongeren trekken naar de stad. De doelgroep van het opgezette netwerk is om die reden de (kwetsbare) ouderen. De kracht van het netwerk? Dat er van meet af aan een duidelijke focus op de wijk is en bevlogen professionals.
Het netwerk kent een brede basis van betrokken professionals uit verschillende organisaties. Dit is een sterk punt, maar ook een potentiële valkuil. Samen hebben ze een visie opgesteld die gericht is op de gezondheid van de inwoners van Rijsenhout. Daar waar het in netwerken makkelijk is om elkaar te verliezen in tegengestelde belangen, is het dit gedeelde beeld wat de betrokkenen verbonden houdt. Keijser: “Onder begeleiding van Q-Consult Zorg zijn we gestart met de passie van de individuele medewerker en hebben het jaar afgesloten met een intentieverklaring, getekend door alle betrokken organisaties, die de wijksamenwerking bekrachtigt.“
Samen doelen kiezen, deze SMART formuleren en reflecteren
Deelnemers ervaren zelf wat de meerwaarde is van de samenwerking in de wijk, leren van eigen resultaten en reflexief zijn naar elkaar. Dit maakt het wijknetwerk krachtiger. Het netwerk heeft tijdens het traject met Q-Consult Zorg samen twee SMART geformuleerde doelstellingen opgesteld, die ze door middel van actieleren in de praktijk brengen; één gericht op de samenwerking aan één zorgplan middels het keteninformatiesysteem en één gericht op deskundigheidsbevordering in het netwerk.
Deze doelen helpen de wijk in het concreet maken van de samenwerking en omdat zij ze zelf hebben geformuleerd voelen ze zich eigenaar. Door de samenwerking is het vertrouwen tussen professionals gegroeid. Van Rijn: “Ik merk aan de samenwerking dat ketenpartners informatie lezen in het dossier en hiermee rekening houden in het contact met hun patiënt. Ook vinden we elkaar als professionals sneller om elkaar vertrouwelijke berichten te versturen.
Van leren van elkaar en uit je comfortzone stappen. Ook tijdens de coronacrisis legt de samenwerking de wijk geen windeieren. In deze periode is snelle afstemming op afstand van cruciaal belang. Van der Dussen: “Naast laagdrempelig telefonisch onderling overleg is er een digitaal platform om patiëntgegevens met elkaar te delen en met elkaar mee te kijken. Meldingen komen veelal via het systeem binnen of worden telefonisch doorgegeven. We weten elkaar goed te vinden, mede doordat we al jaren met een vaste groep professionals werken. We zijn nu nog beter op de hoogte van de actuele situatie van onze inwoners. We gebruiken het systeem om onderling af te stemmen of een visite nog door kan gaan gezien de quarantaine of om informatie over bijvoorbeeld bloeddruk door te geven. Ook het multidisciplinair overleg wordt daarin aangekondigd en nieuwe netwerkpartners melden patiënten aan.” Daarnaast is het omgekeerde ook waar: door COVID-19 is de noodzaak om informatie te delen groter dan voorheen. Keijser: “Door Corona hebben we in korte tijd heel veel mensen leren kennen. Veel dingen gaan eenvoudiger. We hebben hetzelfde doel voor ogen. We leren van elkaar, houden kennis niet voor onszelf en stappen noodgedwongen uit onze comfortzone.”
Het nieuwe normaal
Komende tijd staat de zorg in Rijsenhout net als in de rest van Nederland in het teken van het ‘nieuwe normaal’. Keijser: “Eén dag IC-opname staat normaliter voor 7 dagen hersteltijd. Met 4 weken IC vraagt dat om een lange herstelperiode. Als dit opgevangen moet worden in de eerstelijn, dan moeten VVT- aanbieders hierop met mobiele teams inspringen.” Het netwerk inventariseert wat er nodig is aan capaciteit en hoe ze dit gezamenlijk oppakken. Ook kijken ze naar de gebiedsindeling omdat de ervaring is dat dit een katalysator is voor samenwerking.
Op basis van de geleerde lessen werken Zorggroep Haarlemmermeer en Q-Consult Zorg samen aan het opzetten van een leergang netwerkvorming voor opschaling in de regio. Daarnaast begeleidt Q-Consult Zorg Rijsenhout bij de invoering van het door de wijk opgezette netwerkversterkingsprogramma door middel van actieleren.
Meer weten over het ouderennetwerk Rijsenhout? Neem contact op met Jacqueline Keijser, Coördinator Ouderenzorg bij Zorggroep Haarlemmermeer. Nieuwgierig naar het traject dat het wijknetwerk heeft doorlopen of de leergang netwerkvorming? Neem contact op met Sanne Lubbers.
