Percepties over de verschuivingen van ziekenhuiszorg
Het hoofdlijnenakkoord is duidelijk: de zorgkosten in de medisch specialistische zorg zijn hoog. Te hoog. Kosten in de medisch specialistische zorg zijn vele malen hoger dan de eerste lijn, wat maakt dat – om zorgkosten te drukken – samenwerking tussen de medisch specialistische zorg en eerste lijn noodzakelijk is. De focus ligt daarmee op het verschuiven van ziekenhuiszorg naar bijvoorbeeld de eerste lijn of zelfstandige behandelcentra. Ook biedt dit mogelijkheden voor technologische ontwikkelingen als e-health, dat zorg in de thuisomgeving van de patiënt mogelijk maakt. Deze ontwikkelingen vragen veel van ziekenhuizen en ziekenhuispersoneel. Hoe wordt er gedacht over de verschuivingen van zorg binnen ziekenhuizen? En hoever zijn ze met samenwerkingen binnen bijvoorbeeld de regio?
Stagiaire Jamilla Nanlohy deed in 2018 onderzoek bij ons naar percepties op deze verschuiving van ziekenhuiszorg. Haar onderzoeksvraag: “Hoe worden verschuivingen van ziekenhuiszorg waargenomen door zorgverkopers, zorgmanagers en medisch specialisten op de cardiologie-afdeling in Nederlandse ziekenhuizen?” Zij sprak met meerdere zorgverkopers, zorgmanagers, medisch specialisten en een lid van de Raad van Bestuur (RvB). In dit stuk haar bevindingen op een rij.
Verschillende perspectieven per type ziekenhuis
Het type ziekenhuis is medebepalend voor hoe er over de verschuivingen van zorg wordt gedacht. Universitaire Medische Centra (UMC’s) nemen het voortouw en zijn bezig met het definiëren van complexe zorg. Samenwerkende Topklinische (opleidings-)Ziekenhuizen (STZ-ziekenhuizen) verwachten niet dat de "grote beweging van zorgverschuivingen" plaats gaat vinden, dit vanwege de overvolle eerste lijn. Overige algemene ziekenhuizen ervaren een urgentiegevoel om de samenwerking in de regio op te zoeken. Samenwerkende Algemene Ziekenhuizen (SAZ) starten veel pilots, maar kunnen door het huidige systeem de successen moeizaam oogsten. Samengevat zijn de UMC’s de voorlopers, zijn de STZ-ziekenhuizen nog sceptisch en de algemene ziekenhuizen proberen allerlei initiatieven.
Obstakels voor verschuivingen
Geïnterviewden in deze studie zijn van mening dat personeelstekorten, fragmentatie in de zorg en het huidige DBC-systeem obstakels zijn om de zorgverschuivingen te realiseren. Daarnaast vormt de nulgroei in het hoofdlijnenakkoord een grote uitdaging door demografische verschillen in de regio’s. Enkelen gaven aan dat een nulgroei simpelweg niet mogelijk is door een sterk groeiende vergrijzende omgeving. Oftewel; de middelen (van het huidige systeem) heiligen niet het doel (van zorg op de juiste plek).
‘Zorg op de juiste plek’ staat nog in de kinderschoenen
De verschillende typen ziekenhuizen geven aan dat er anders omgegaan wordt met de zorgverschuivingen. Ze zijn van mening dat patiëntengroepen, die kunnen verschuiven uit het ziekenhuis, een grijs gebied is dat pas over enkele jaren duidelijk zal worden. Dit verklaart waarom het realiseren van zorg op de juiste plek nog in de kinderschoenen staat, ondanks de urgentie. Het te kennen geven van ‘best practices’ in de regio door verzekeraars kan een laagdrempelige stap zijn om meer initiatieven te starten. Dit kan onder andere voorkomen dat het wiel meerdere keren wordt uitgevonden.
Hoewel genoemde uitkomsten voor velen geen nieuws zullen bevatten, zijn ze wel het delen waard. Het laat zien waar de ziekenhuizen momenteel staan en laat ook zien waar nog aandacht aan gegeven kan worden. De juiste zorg op de juiste plek is een landelijk speerpunt voor 2019 en gaat alle ziekenhuizen aan.
Meer weten over de verschuivingen van ziekenhuiszorg? Neem dan contact op met onderstaande consultant.
